Ostatnio na lokalnym forum zaczęło pojawiać się wiele ogłoszeń dotyczących wakacyjnej opieki nad zwierzętami.
Wiele z nich opatrzonych dumnie brzmiącą nazwą “behawiorysta”.
Co to w ogóle jest ten behawioryzm?
Behawioryzm zwierzęcy zajmuje się wyjaśnianiem, przewidywaniem i kontrolą zachowania zwierząt. Koci behawiorysta powinien potrafić diagnozować i leczyć problemy behawioralne oraz niwelować niepożądane zachowanie kota.
Ale co to właściwie znaczy ten behawiorysta?
W Polsce zawód behawiorysty nie jest regulowany prawnie. To oznacza, że nie ma nigdzie jasnych przepisów, w jaki sposób uzyskać kwalifikacje zawodowe, by wykonywać zawód behawiorysty. Czyli czysto teoretycznie każdy z nas może się nazwać behawiorystą lub behawiorystką może nazwać się każdy zainteresowany.
Tu aż się prosi by zacytować
Jak zostać behawiorystą i jakie ma on zadania?
Ciekawostką jest to, że zawód psiego behawiorysty w teorii nie występuje w klasyfikacji zawodów i działalności. Dlatego istotne jest sprawdzenie kompetencji osoby, która będzie pracować z naszym zwierzakiem i z nami.
Tu właśnie jest jedna ważna rzecz – wiele osób zapomina o tym, że behawiorysta ma nie tylko pracować ze zwierzakiem. Ma także “nauczyć” właściciela jak pracować ze swoim czworonożnym przyjacielem. Zadaniem behawiorysty jest wytłumaczenie opiekunom zwierzaków, w jaki sposób powinni się nimi zajmować, aby i oni i ich pupil byli szczęśliwi. Zadaniem behawiorysty jest więc ustalenie źródła problemów behawioralnych, jakie dotyczą danego pupila i jak najlepsze rozwiązanie ich. Behawiorysta musi wytłumaczyć właścicielowi, jaka jest przyczyna problemów w zachowaniu zwierzaka a także stworzyć indywidualny plan pomocy rozwiązania problemów behawioralnych.
Zadaniami behawiorysty lub behawiorystki są między innymi:
- przeprowadzanie rozmowy z właścicielami zwierzęcia domowego i na podstawie uzyskanych od nich informacji wyjaśnianie przyczyny trudności i problemu oraz wskazywanie rozwiązań;
- obserwacja zachowań zwierzęcia domowego oraz środowiska, w którym żyje, aby lepiej rozpoznać problem;
- wybór i przedstawianie właścicielom określonej terapii zachowań, którą powinni przeprowadzić, aby usunąć lub zredukować problem z zachowaniem zwierzęcia;
- konsultowanie na bieżąco skutków i efektów terapii;
- udzielanie porad w zakresie prawidłowej socjalizacji i wychowania młodych zwierząt domowych;
- udzielanie porad w przypadku adopcji zwierząt ze schronisk;
- pomoc przy wyborze zwierzęcia z uwzględnieniem potrzeb członków rodziny i warunków, w jakich miałoby przebywać zwierzę;
- ocena stanu psychicznego i osobowości zwierzęcia na podstawie obserwacji zachowań zwierząt w różnych sytuacjach;
- stosowanie prostych narzędzi diagnostycznych w trudnych sytuacjach związanych z zachowaniem zwierząt;
- opiniowanie zachowań zwierząt domowych w różnych sytuacjach;
- ocena warunków i przygotowania właścicieli do utrzymywania tych zwierząt;
- propagowanie właściwego stosunku społeczeństwa do zwierząt domowych;
- doradztwo w zakresie relacji między zwierzętami domowymi a społeczeństwem.
Psycholog zwierzęcy
Koci psycholog może się zajmować psychiką zwierzęcia w nieco innym kontekście niż psi behawiorysta. Jego praca nie musi być skoncentrowana na samym tylko zachowaniu, ale może badać podłoże m.in. fizjologiczne, genetyczne czy przystosowawcze konkretnego zachowania. Psi psycholog może badać także różnego rodzaju interakcje zachodzące pomiędzy różnymi zwierzętami oraz wyjaśniać mechanizm ich powstawania w oparciu o inne zmienne.
Ufać czy nie?
Behawiorysta, podobnie jak lekarz weterynarii, powinien mieć ukończone studia wyższe. Aby zostać behawiorystą zwierzęcym, należy ukończyć studia wyższe na kierunku behawioryzm zwierzęcy lub studia podyplomowe. Takie same wymagania stosowane są odnośnie zawodu koci psycholog. Aby nim zostać, trzeba ukończyć studia z dziedziny psychologii zwierzęcej lub studia podyplomowe.
Innym sposobem na zostanie psim behawiorystą jest ukończenie kursu dyplomowego Centre of Applied Pet Ethology (w skrócie COAPE) – organizacji z Wielkiej Brytanii, szkolącej behawiorystów zwierzęcych. Kursy dostępne są w Polsce od 2008 r. Aby ukończyć taki kurs, trzeba posiadać co najmniej wyższe wykształcenie oraz udokumentować swoją pracę ze zwierzętami przed rozpoczęciem kursu.
Przed zdecydowaniem się na pomoc behawiorysty lub zwierzęcego psychologa, dobrze jest sprawdzić jego kompetencje. Wykształcony behawiorysta na pewno nie będzie ukrywał swoich dyplomów i uzyskanych certyfikatów. Ważne jest, by wiedzieć, że wiedzę z tego zakresu, zdobyć można na studiach oraz że jest to jedna z gałęzi obowiązującej, uniwersyteckiej nauki.
Mamy wówczas pewność, że naszemu zwierzakowi nie pomaga osoba przypadkowa oraz że ta pomoc będzie merytoryczna.
