Każdy weterynarz powinien co jakiś czas zlecać kotu badania kontrolne. Ich wyniki dostarczają wielu cennych informacji. Mogą wskazywać na toczącą się infekcję, stany zapalne, a także choroby takie jak anemia czy białaczka.
Najlepiej wykonywać zarówno morfologię jak i biochemię, która zapewnia przegląd wielu funkcji organizmu kota. Weterynarz otrzymując szczegółową analizę tych dwóch testów, połączy te informacje z wynikami badań fizykalnych, historią medyczną kota i innymi informacjami, aby ocenić stan zdrowia kota i określi, czy należy zalecić dodatkowe badania.
Tak wygląda przykładowy wynik badania krwi.
Białe krwinki (WBC)
Liczby białych krwinek mierzą komórki odpornościowe i mówią, ile jest obecnych białych krwinek każdego rodzaju i czy ich liczba jest normalna, niska czy wysoka. Białe krwinki pomagają zwalczać infekcje w ciele kota. W przypadku ciężkiej infekcji lub zaburzeń szpiku kostnego liczba białych krwinek może się zmniejszyć. Liczba białych krwinek może wzrosnąć, jeśli występuje stan zapalny lub infekcja. Koty, które mają alergie lub infekcje pasożytnicze, mogą mieć zwiększoną liczbę eozynofili.
- Neutrofile (2500–8500) . Najczęstsza biała krwinka u psów i kotów. Neutrofile są „pierwszymi reagującymi” w organizmie i szybko docierają na miejsce urazu lub infekcji i uwalniają sygnały do innych białych krwinek i środków leczniczych w miejscu zapalenia. Wzrost może sygnalizować reakcję zapalną, podczas gdy spadek może wskazywać na chorobę wirusową, toksyny lub przytłaczającą infekcję.
- Limfocyty (1200-8000) . Drugie pod względem częstości występowania białe krwinki w organizmie, które są ważne dla odpowiedzi immunologicznej. Limfocyty są wzywane do działania, gdy napotykają antygeny, które są specyficznymi białkami na powierzchni atakującego mikroorganizmu. Zwiększona liczba może oznaczać odpowiedź immunologiczną, która może być związana ze szczepieniem lub wskazywać na reakcję strachu lub podniecenia. Spadek liczby może wskazywać na reakcję na stres lub podwyższony poziom kortyzolu.
- Eozynofile (0-1000) Rodzaj białych krwinek szczególnie zaangażowanych w obronę przed pasożytami, takimi jak nicienie, obleńce i tęgoryjce. Odgrywają również rolę w reakcjach alergicznych. Ilość eozynofili wzrasta zwłaszcza podczas reakcji nadwrażliwości.
- Bazofile (0-150) . Bazofile są podobne do eozynofili, ale występują w znacznie mniejszych ilościach. Ich ilość wzrasta również podczas reakcji alergicznej lub pasożytniczej.
- Monocyty (0-850). Monocyty rozwijają się i są przechowywane w śledzionie i szpiku kostnym. Monocyty mają zdolność „zjadania” obcego materiału, takiego jak organizmy zakaźne. Liczby monocytów nie wahają się zbytnio, chyba że występuje białaczka lub inna choroba nowotworowa.
- Płytki krwi (190-800) . Płytki krwi pełnią istotną funkcję w tworzeniu skrzepów. Jeśli liczba płytek krwi spada, może to oznaczać, że organizm wykorzystał dużą ilość dostępnych komórek podczas tworzenia się skrzepu lub że kot jest w dużym stopniu zagrożony, jeśli wystąpi krwawienie w przyszłości. Wielkość płytek krwi jest ogólnie związana z jej wiekiem; młode płytki są duże i pulchne, podczas gdy płytki starsze są na ogół mniejsze. Obecność dużych, pulchnych, młodych płytek krwi wskazuje, że szpik kostny aktywnie wytwarza nowe płytki. To ważne odkrycie, a u zwierzęcia z niską liczbą płytek krwi jest to wskazówka dotycząca choroby podstawowej. Bardzo rzadko można znaleźć dziwnie wyglądające nieprawidłowe płytki krwi; są one często oznaką poważnej choroby szpiku kostnego, w tym raka.
Czerwone krwinki (RBC)
Główną funkcją czerwonych krwinek jest przenoszenie tlenu do tkanek organizmu. Tlen jest przenoszony w krwinkach czerwonych przez cząsteczki zwane hemoglobiną. Niedokrwistość występuje, gdy liczba czerwonych krwinek jest zbyt niska. Jeśli liczba czerwonych krwinek jest niska, zwierzęta mogą wówczas być słabe i zmęczone. Czerwienica występuje, gdy zwierzę ma zbyt wiele czerwonych krwinek. Czerwienica powoduje, że krew staje się zbyt gęsta, co może upośledzać zdolność serca do dostarczania tlenu w całym organizmie.
- Liczba krwinek czerwonych – RBC (6,1-11,9) . Czerwone krwinki (RBC) mierzą liczbę krążących czerwonych krwinek. RBC może wzrosnąć pod wpływem stresu. Niewielki wzrost liczby czerwonych krwinek jest stosunkowo powszechny i zwykle wskazuje, że zwierzę jest odwodnione lub podekscytowane. Ta zmiana jest zwykle tymczasowa i nie jest niepokojąca
- Rozmiar krwinek czerwonych. Rozmiar czerwonych krwinek czasami dostarcza wskazówek na temat choroby. Na przykład, większe czerwone krwinki można zaobserwować przy niedoborze witamin i chorobach szpiku kostnego itp. Mniejsze czerwone krwinki można znaleźć przy niedoborze żelaza i problemach z układem odpornościowym. Czasami czerwone krwinki mają normalny rozmiar, ale po prostu jest ich za mało. Sugeruje to długotrwałą chorobę, taką jak trwająca choroba nerek, uporczywe zapalenie lub rak.
- Kolor i kształt. Kolor i kształt czerwonych krwinek to dodatkowe szczegóły, które pomagają w rozpoznaniu choroby. Na przykład erytrocyt z niebieskawym odcieniem nazywany jest erytrocytem polichromatofilnym (często w skrócie polichromowanym ); jest to młoda krwinka czerwona nowo uwolniona ze szpiku kostnego, nieco większa i bardziej niebieska niż starsze krwinki czerwone. U zwierzęcia z niedokrwistością znalezienie polichromii we krwi jest dobrym znakiem, ponieważ sygnalizuje, że szpik kostny reaguje na anemię, ciężko pracując nad produkcją nowych czerwonych krwinek. Czasami do zliczania polichromii stosuje się specjalny barwnik, a liczbę podaje się jako liczbę retikulocytów . Daje to te same informacje, co liczenie polichromii, ale jest dokładniejsze.
- Hematokryt – HCT (29,0-50,0) . HCT mierzy procent czerwonych krwinek we krwi, aby pomóc wykryć anemię i odwodnienie. HCT może wzrosnąć pod wpływem stresu.
- Hemoglobina – HGB (9,3-15,9) . Hemoglobina dostarcza tlen do komórek i tkanek organizmu. Jeśli Twój kot ma anemię, będzie miał objawy związane z brakiem tlenu.
Badanie morfologii dobrze jest robić co najmniej raz na rok i omawiać wówczas wszelkie odchylenia i z czego wynikają. Badanie morfologii może też pomóc określić, czy infekcja jest obecna i rozróżnić, czy jest wirusowa, bakteryjna czy pasożytnicza. Badanie to może również zdiagnozować lub pomóc potwierdzić, czy występują inne zaburzenia, takie jak alergie, choroby autoimmunologiczne, anemia, białaczka i inne.
